Sığınak havalandırma sistemleri

Sığınakların Havalandırılması İstanbul havalandırma sistemleri tasarımında,Sığınak ortamında koruma süresince bulunacak insanların,yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli temiz havanın sağlanması düşünülmektedir.Bu amaçla
asgari ihtiyaç havasının tespiti açısından bir açıklama gerektiği görülmektedir.
Solunum için gerekli hava içinde asgari Oksijen miktarının dan az, CO2 miktarının %2 den çok
olmaması,kuru termometre sıcaklığın 290C’ yi aşmaması sağlanmalıdır.Sağlık koşullarının korunması,
ortam havasındaki CO2 miktarının %4ü aşmaması için ise insanlarda,kişi başına en az 500 lt/h
solunum havasına ihtiyaç duyulmaktadır.Bedensel bir faaliyeti olmaksızın yetişkin bir insanın teneffüs
ettiği hava yaklaşık 0.5 m3/h (maksimum 8....9 m3/h) olup, solunum sonucu havası ise 35 0C ve %95’lik
neme sahip olmakta ve ortalama olarak O2 , %4 CO2 ve %79 N içermektedir. İnsanlar için diğer
biyofiziksel ve fizyolojik veriler aşağıdaki tablolarda verilmiştir.
İNSANLARIN ORTALAMA BİYOFİZİKSEL VERİLERİ
Kütlesi 60-70 kg Temel Devri (Sakin) 70-80 W
Hacmi 60 litre Nefes Alma Sayısı 16 nefes/dk
Yüzeyi 1,7...1,9 m2 Nefes Alma Miktarı 0.5 m3/h
Vucut Sıcaklığı 37 0C Ortalama Deri Sıcaklığı 32..33 0C
Nabız Atışı 70-80 atış/dk. Sürekli gücü 85 W
CO2 Nefes Veriş (Sakin) 10-20 lt/h
DEĞİŞİK İŞLER SIRASINDA KALP ATIŞLARI İLE OKSİJEN TÜKETİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Oksijen Tüketimi lt/dak Kalp Atışı Atış/dak
Hafif iş < 0.5 <90
Orta düzeyde iş 0.5-1.0 90-110
Ağır iş 1.0-1.5 110-130
Çok ağır iş 1.5-2.0 130-150
Çok zorlayıcı iş > 2.0 150-170
Böylece,Sığınak içerisinde havalandırma koşulları şöyle sıralanabilir;
a. Yeterli düzeyde hava değişimi sağlanabilmeli, ortamdaki CO2 %2’den fazla ve oksijen
seviyesi ’dan az olmamalıdır İstanbul sığınak havalandırma sistemleri
b. Radyasyon, biyolojik ve kimyasal tozların ve parçaların sığınak içerisine sızmasını
önlemek için iç ortamda dış ortama göre 50 Pa değerinde pozitif basınç yaratılmalıdır
c. Sığınak havası ısıtılmamalı, soğutulmamalı ve nemlendirilmemelidir.
d. Sığınaktaki bütün açılıp kapanan veya dış bağlantısı olan açıklıklar hava sızdırmaz şekilde
yapılmalıdır.
Bu koşullarla birlikte, gerekli emniyetin sağlanabilmesi için sistem tasarımında aşağıdaki tedbirler de
alınmalıdır.
e. Sığınaklar bir normal havalandırma bir de koruyucu havalandırma sistemlerini içermelidir.
Dışarıdaki hava solunabilir kalitede olduğu zaman normal havalandırma devrede olmalı ve dışarıdan
alınan temiz hava EU 3 kalite toz filtre ile filtre edilip ortama verilmelidir.
f. Sığınak havalandırma sisteminin enerji ihtiyacı uygun kapasitede bir jeneratör ile
karşılanmalı, jeneratör için sığınak alanı dışında bir alan Makina dairesi olarak tasarlanmalıdır.
Jeneratör egzozu doğrudan dışarıya verilmelidir.
2. SIĞINAKLARIN TANIMI, ÇEŞİTLERİ VE ÖZELLİKLERİ
3194 Sayılı İmar Kanununa Göre Düzenlenmiş Bulunan İmar Yönetmeliklerinde Sığınaklarla İlgili
Ek Yönetmelik hükümlerine göre sığınaklar,
2.1. Kullanacaklara göre sığınaklar,
2.2. Kullanım amacına göre sığınaklar olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
2.1. Kullanacaklara Göre Sığınak Çeşitleri
2.1.1. Özel Sığınaklar : Evlerde, Resmi ve Özel İdare, fabrika ve müesseselerin
bodrumlarında veya bahçelerine yapılan sığınaklar.
2.1.2. Genel Sığınaklar : Nüfus ve trafik yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde,
dışarııdbulunan halkın korunması için Devlet tarafından yapılan sığınaklar olmak üzere ikiye
ayrılmıştır.
2.2 Kullanım Amacına Göre Sığınaklar
2.21. Basınç Sığınakları : Nükleer silahların ani (Işık, ısı, basınç ve ilk radyasyon) ve kalıntı
(radyoaktif serpinti) etkileriyle konvansiyonel silahların tesirlerine, kimyasal ve Biylojik harpmaddelerine karşı korunmak amacıyla inşa edilen sığınaklar, İstanbul sığınak havalandırma sistemleri
2.2.2. Serpinti Sığınakları : Nükleer silahların radyoaktif serpinti etkilerine karşı korunmak
amacıyla inşa edilen sığınaklardır. Bu sığınaklar; kimyasal ve Biyolojik harp maddelerine, nükleer
zayıflamış basınç ve ısı tesirlerine ve konvansiyonel silahların parça tesirlerine karşı da
korunmayı sağlamak için inşa edilen sığınaklardır.
3. SIĞINAKLARDA HAVALANDIRMA KAPASİTESİ TAYİNİ VE FİLTRASYON TASARIMI
Sığınağın çeşidi ne olursa olsun,sığınaktan yararlanan insanların,bulundukları koruma ortamında,
bulunma süreleri boyunca,sağlıklı ve konforlu olarak yaşamalarının sağlanması gerekmektedir.
İnsanların yaşamlarını sürdürebilmeleri için,ortam havasının asgari yaşam koşullarına uygun olması
planlanmalıdır.
Dışarıdaki havanın radyasyon, biyolojik veya kimyasal toz ve parçalar ile kirli olduğu durumlarda
emilen hava bu kirleticileri tutacak uygun filtrelerden geçirilerek ortama verilmelidir. Yüksek yangın
tehlikesinin olduğu yerlerde dış hava mutlaka basınç, sıcaklık ve neme karşı tampon görevi gören kum
filtreden geçirilmeli ve daha sonra aktif karbon filtreden geçirilerek ortama verilmelidir.
Sığınakların mekanik havalandırmasının kapasitesi sığınak büyüklüğüne göre değişmektedir.
Aşağıdaki tabloda verilen sığınak büyüklüğüne göre normal ve koruma havalandırma Kapasiteleri ve
kullanılacak filtreler dikkate alınarak tasarım yapılmalıdır. Aşağıdaki kapasite değerleri minimum
değerler olup hava kalitesini arttırıcı her türlü ilave önlem tasarımda kullanılabilir.Tablodaki Hava
debileri kişi başına asgari hava miktarını ifade etmektedir.
Sığınaklarda havalandırma tasarımına esas kriterler.
Sığınak Kapasitesi Normal Ortam Havalandırması
Koruma havalandırması
Yüksek Yangın Tehlikesi
Düşük Yangın Tehlikesi
50 kişiliğe kadar
9 m3/h ve EU3 kalite toz filtresi