Çöp Şutu Sistemleri
Çöp Şutu ÇÖP ŞUTUNUN KULLANIM ALANLARI :
Çöp Şutu Sistemlerinin kullanım alanları şöyledir: Hotel, hastane, iş merkezleri,
restourant, AVM, residence v.b. binalarda, çöplerin düzenli, güvenli, hijyenik ve hızlı bir
şekilde binanın servis bölümünde toplanmasını sağlayan düşey sirkülasyon aracıdır. Çöp şutu,
silindirik düz modül, kapaklı modül, bitiş modülü, havalandırma tertibatı, temizleme ünitesi,
otomasyon panosu, giyotin kapağı, sabitleme ekipmanları gibi farklı bölüm ve parçalardan
oluşmaktadır. Sistemin en alt kısmında çöplerin toplanmasını ve nakledilmesini sağlayan
konteynerler, en üst kısmında da havalandırma kanalı ve şapka veya çatı fanı bulunmaktadır.
TEKLİ ÇÖP ŞUTU SİSTEMLERİ:
Her kattan atılan çöplerin tek bir şut sayesinde aşağıda tek bir konteynerde veya
toplama haznesinde çöplerin toplanmasını sağlayan sistemdir.
ÇOKLU ÇÖP ŞUTU SİSTEMLERİ
Her kattan atılan çöplerin tek bir şut sayesinde aşağıda iki veya üç konteynerde
veya toplama haznesinde, çöplerin karakteristiklerine göre evsel atık, cam ve kağıt (veya
diğer) toplanmasını sağlayan sistemdir. Çöpler atılmadan önce her katta bulunan kumanda
panelinden ilgili çöp türü butonu seçilir ve kullanıma uygunluk ışığı yandıktan sonra ilgili
çöp atılır. Seçim sırasında şutun altında bulunan servo motor, şutun çıkış ağzını ilgili çöp
konteynere doğru çevirmektedir; veya ilgili çöp konteynerini atış ağzına doğru yanaştırmakta
veya döndürmektedir. Böylece iki veya üç farklı karakterdeki çöplerin tek bir şut sistemiyle
farklı farklı konteynerlerde toplanması sağlanmaktadır.
ÇÖP ŞUTUNDA BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER :
çöp atışını kolaylaştırmak ve tıkanmaları önlemek için, şuta saplanan kapaklı modülün alt kısmı yatayla 45o sonra çöpler direkt şutun içine bırakıldığında kayarak şuta ulaşmalıdır. Kapaklar ergonomik ve iç mimariye uygun olarak 40cmX40cm veya 50cmX50cm veya 60cmX60cm ölçülerinde düşey veya yatay eksende açılabilecek şekilde üretilmelidir. Kapakların yerden yükseklikleri insan ergonomisine uygun olarak yerleştirilmelidir. Çöp atma sisteminin güvenli ve hijyenik
olması için kapakların her katta aynı anda açılması elektrik/elektronik otomasyon kumanda panosundan kontrol edilmelidir. Kullanıcı her hangi bir katta kapağı açtığında diğer katlardaki
1-) Kapaklı Modül: Kapaklar çöp atma sistemin en önemli bölümüdür. Sistemde ile 60o arasında eğim yapacak şekilde tasarlanmalıdır. Kapak açıldıktan kapaklar elektromanyetik kilit aracılığ ıile otomasyon tarafından engellenmelidir. Böylecealt katta birisi çöp şutunu kullanırken aynı zamanda üst katta başka birisinin çöp şutunu
kullanması engellendiğinden, tıkanmalar hatta olası bireysel yaralanmalar önlenmiş
olmaktadır. Çöp şutunun kullanımını kolaylaştırmak ve güvenliği artırmak için her katta
kapağın yan tarafında bulunan iki basamaklı sayısal gösterge (display), hangi kattaki kapağın
açık olduğunu göstermelidir. Ayrıca şutun mekanik-kimyasal temizliği sırasında ve
konteynerlerin değiştirilmesi sırasında, kapağın yan tarafında servis-bakım ışığı yanarak,
sistemin geçici olarak devre dış olduğunu göstermelidir. Kapaklar kullanıldıktan sonra
tekrardan kapanması için gazlı piston ile donatılmalıdır. Olası bir yangın durumunda ise
bütün kapaklar kapanarak çöp şutun kullanılması ve yangının üst katlara iletilmesi
2-) Temizlik ve Bakım: Temizlik, çöp atma sisteminin en önemli özelliklerindir.
Temizlik için şutun üst kısmında çatı katında bir müdahale kapağı yapılarak, sistemin manuel
temizlik yapılması ve kontrol edilmesi sağlanmalıdır. Ayrıca çatı fanının altına monte
edilen Temizleme Ünitesi, otomasyon panosunda ister manuel ister periyodik aralıklarla
kumandayla, şutun kimyasal ve fiziksel temizliği sağlanabilmelidir. Manuel veya otomatik
olarak devreye giren Temizleme Ünitesi, döner nozulü sabit hızda şutun merkezinden içeriye
(aşağıya) doğru salınmalıdır. Temizlik ünitesi tarafından üretilen yüksek basınçlı su ve
kimyasal karışım, mekanik ve kimyasal etkisiyle, şut içinde oluşabilecek kirli yüzeyler, çöp
artıkları ve nahoş kokular böylece giderebilmelidir. Döner nozül en aşağıya indikten sonra,
tekrardan yukarıya doğru tamburuna sarılarak, temizlik periyodunu tamamlamalıdır. Temizlik
periyodu sırasında güvenlik ve hijyen açısından tüm kapaklar kullanıma kapanmalı ve oluşan
buharı atmosfere atmak için tahliye fanı çalışmalıdır; temizlik periyodu tamamlandıktan belli
bir süre daha fan çalışmalı ve sonra şut kapakları kullanıma hazır hale gelmelidir. Konteyner
içinde biriken çöp poşetlerinden açığa çıkan nahoş kokuları, toplama katında ve normal
katlarda yayılmasını önlemek amacıyla, şutun alt kısmı konteynerin üstünü kapatacak şekilde
davlumbaz yapılması önerilir. Davlumbazın kanarıyla konteynerin üstünde bırakılan çalışma
mesafesi, esnek perdeyle çevrelenmeli. Şut içine atılan çöplerin konteyner dışına düşmesini önlemek amacıyla, çöp konteyneri davlumbazın altında belirlenen standart rampalara yerleştirildikten sonra,çöp şutunun kapaklarını kullanıma hazır hale getiren, çöp konteyneri dolduğunda değiştirilmesi için uyarı sinyali veren seviye sensörü ve şutu kullanıma kapatan
opsiyonel özellikler eklenebilmelidir.
Modüllerin üretimi:
Çöp şutunda kullanılacak Düz Modül, Kapaklı Modül, Dirsek, Şapka modülleri, Ø400 veya Ø500 veya Ø600 veya Ø700 veya Ø800 çapında
poliüretan merdaneli silindir makinesinde, silindirik form verildikten sonra, otomatik kaynak
makinesinde boyuna TIG (Argon) kaynağıyla ergitilerek pürüzsüz şekilde, bir bütün olarak
imal edilmelidir. Tüm modüllerin üst kısmı hidrolik muf makinesinde genişletilerek, en
az 60mm en fazla 100mm boyunda muf (geniş) açılmalı, alt (dar) kısmına da dış kordon
açılmalıdır. Tüm modüllerin dar kısımları muf kısmının içine geçtikten sonra birbirine
bağlantı (birleştirme) kelepçesiyle birleştirilerek fiziksel mukavemeti artırılmalıdır. Sızıntıları
ve çöp kokularının katlarda yayılmasını önlemek için tüm modüller birleşim yerlerinde
silikonlanmalıdır. Uygulama esnasında mutlaka tüm modüllerin montajı, muf kısmı üste dar
kısmı aşağıya gelecek şekilde, yani suyun akış yönünde yapılır; bu, şutun akıntılar olması ve
yıkanması sırasında içerisindeki sıvının modüllerin dışında akmamış, içinden akarak çevre
kirletilmemiş olur.
4. Kullanılacak Malzemenin Özelliği: Çöp şutu sisteminde atmosferik korozyona karşı
mukavemeti mükemmel, klorür içermeyen asitlere karşı mukavemeti çok iyi olan en az AISI
304 kalite, Karbon, Silisyum, Mangan, Krom ve Nikel alaşımlı, 1.0 ile 2.0mm et kalınlığında
paslanmaz çelik sac kullanılmalıdır. Yoğun asidik çöp sisteminde daha üstün niteliklere sahip
316L veya 310 gibi malzemeler kullanılması gerekmektedir.
sırasında dayanım sürecini artırmak (F90) ve kullanım sırasında oluşan gürültünün absorbe
edilmesini sağlamak için TSEN 13.501-1’e uygun, A sınıfı yanmaz, 50mm veya 30mm
kalınlığında, en az 80kg/m3 yoğunluktaki rabitz telli taşyünü ile sarılmaktadır. Şaft içinde
kalan şut sistemini korozyona, darbelere ve yangına karşı korumak için yalıtımın dışı 0.60mm
et kalınlığında paslanmaz veya Alüminyum cidarlar ile kaplanmalıdır. Çöplerin irtifadan kazandıkları ivmeyle en altta bulunan konteynere düşmesini yavaşlatmak için en alt kısımda iki adet 45o belirlenen katlarda çöpün düşüşünü yavaşlatan saçak tarzında aparatlar kullanılmalıdır. Çöp şutun kullanımı sırasında oluşan sesi absorbe etmek, yangın iletimini önlemek ve
yangına karşı mukavemeti artırmak için kapaklar yangına karşı yalıtılmalıdır. Olası bir
yangın anında şutun en alt kısmında bir giyotin kapak mekanik yay ile veya bir servo motor
aracılığı ile otomatik olarak çöp şutunun çıkışını kapatmalıdır. Yangın anında tüm kapaklar
veya iki adet 60o dirsek ile S yapılmalıdır. Çok yüksek irtifalı çöp şutlarında, kilitlenmelidir.
Kapaklı modülün üst kısmında uygun bir yere şutun içine doğru eğik bir
şekilde yangın springleri monte edilmelidir. Yangın sırasında yangın tahliye fanı devreye
girerek yangın dumanını tahliye etmelidir.
Bitiş Modülü:
atmak için, sürekli doğal çekişin sağlanabilmesi için baca ağzının bina dışına ulaşması ve çatı
mahyasını geçmesi sağlanmalıdır. Çöp şutu içine yağmur ve kar suyunun girmemesi önlemek için şapka kullanılmalıdır.
Şut sistemi her katta binanın taşıyıcı betonarme veya çelik karkas yapıya Duvar Kelepçeleri ile ankrajlanarak yatay kuvvetlere ve rezonansa karşı sabitlenir. Duvar Kelepçeleri 2.00mm et kalınlığında 304 kalite paslanmaz çelik sacın, bilgisayar ortamında geliştirilen tasarımları lazerde kesildikten sonra abgant ile bükülerek mukavemetli hale getirilir. Duvar Kelepleri her çapa göre ayrı ayrı tasarlanıp ileri-geri 0-50mm, sağasola +25mm hareket kabiliyetine sahip üretilmektedir. Şutun düşey yükü en altta Ana Taşıyıcı Konstrüksiyon ile taşıyıcı karkas yapı elemanına aktarılır; çok yüksek şutların düşey yükleri çap ve et kalınlıklarından kaynaklanan ağırlıklara bölünerek Ara Taşıyıcı Konstrüksiyon ile betonarme veya çelik karkas yapıya sabitlenerek aktarılmaktadır.
Elektrik Güvenliği:
Elektrik çarpmalarını önlemek, yıldırım düşmesi halinde elektrik ve elektronik sisteme zarar gelmemesi, sürtünmeden kaynaklanan statik yüklenmeyi deşarj etmek ve elektrikten kaynaklanan yangınları engellemek için çöp şutları mutlaka topraklanmalıdır. Çöplerde çıkabilecek olası bir yangına karşı konteyner üzerine bir duman sensörü yerleştirilmelidir.
Çamaşır şutları AISI 304 kalite paslanmaz çelik sacdan imal edilmektedir.Montaj alanındaki şafta uygun olarak istenilen çapta yapılmaktadır.çamaşır şutları yuvarlak olarak imal edilip malzelme kalınlığı standart 1 mm kalınlıkta olmaktadır.Kat kapakları isteğe bağlı olarak manuel veya otosyonlu olarak tercih edilebilmektedir.kullanım alanları genel olarak oteller ve hastanelerdir.